Από το 2005 και κάθε 5 χρόνια, το Γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο κατά του Καρκίνου καταγράφει με τηλεφωνική έρευνα τις πεποιθήσεις του γαλλικού λαού σε σχέση με τον καρκίνο. Τα αποτελέσματα της έρευνας του 2021 σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα σχεδόν 5000 ατόμων ηλικίας 15 έως 85 ετών δημοσιεύτηκαν πρόσφατα. Η μελέτη δείχνει πόσο δύσκολο είναι να μειωθούν οι προκαταλήψεις πάνω στο θέμα του καρκίνου.
Στο ερώτημα αν ο καρκίνος είναι κληρονομικός τα 2/3 των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι ο καρκίνος είναι τέτοια ασθένεια. Φαίνεται να υπάρχει σύγχυση σχετικά με τον ρόλο των γονιδίων στην ανάπτυξη του καρκίνου. Ένα άτομο μπορεί να κληρονομήσει γονίδια που προδιαθέτουν για καρκίνο, όχι τον ίδιο τον καρκίνο. Η πεποίθηση αυτή δημιουργεί η σύγχυση και μπορεί να οδηγήσει τον κόσμο να πιστεύει ότι τα μέτρα πρόληψης είναι περιττά γιατί ο καρκίνος είναι κληρονομικός.
Περίπου το 41% των καπνιστών πιστεύει ότι το χρονικό διάστημα που κάποιος καπνίζει είναι ο μεγαλύτερος καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη καρκίνου. Το 58,1% πιστεύει ότι ο αριθμός των τσιγάρων που καπνίζει την ημέρα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο. Όσον αφορά το όριο κινδύνου σχετικά με τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζουν την ημέρα, οι ερωτηθέντες πίστευαν ότι αυτό είναι 9,2 τσιγάρα την ημέρα, κατά μέσο όρο. Πιστεύουν ότι το όριο κινδύνου για τον αριθμό των ετών που καπνίζουν είναι 13,4 έτη κατά μέσο όρο. Οι ερωτηθέντες κατανοούν ξεκάθαρα ότι το κάπνισμα εγκυμονεί κινδύνους, αλλά πολλοί καπνιστές πιστεύουν ότι το ελαφρύ κάπνισμα ή το κάπνισμα για σύντομο χρονικό διάστημα δεν εγκυμονεί κινδύνους. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι ακόμη και η περιστασιακή κατανάλωση καπνού αυξάνει τη θνησιμότητα. Αυτή δεν ήταν η μόνη παρανόηση σχετικά με το κάπνισμα και τη σχέση του με τον καρκίνο. Περίπου το 34% των ερωτηθέντων στην έρευνα συμφώνησε με την ακόλουθη δήλωση: «Το κάπνισμα δεν προκαλεί καρκίνο εκτός κι αν είσαι βαρύς καπνιστής και έχεις καπνίσει για πολλά χρόνια» Επιπλέον, το 43,3% συμφώνησε με τη δήλωση «Η ρύπανση είναι πιο πιθανό να προκαλέσει καρκίνο από το κάπνισμα», το 54,6% πιστεύουν ότι «η άσκηση καθαρίζει τους πνεύμονές σου από τον καπνό» και το 61,6% πιστεύει ότι «ένας καπνιστής μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη καρκίνου που προκαλείται με το κάπνισμα αν ξέρει να το κόψει στην ώρα του».
Αν και η διατροφή και το υπερβολικό βάρος αντιπροσωπεύουν τους τρίτους και τέταρτους μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου για καρκίνο που μπορούν να αποφευχθούν, μετά το κάπνισμα και αλκοόλ, μόνο το 30% των ερωτηθέντων γνώριζε αυτή τη συσχέτιση . Μεταξύ των αιτιών καρκίνου που είναι γνωστές και αναφέρθηκαν από τους ερωτηθέντες χωρίς προτροπή, το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία αναφέρθηκε μόνο 100 φορές από τις 12.558 απαντήσεις. Η εξήγηση που δόθηκε από τους συγγραφείς είναι ότι ο ρόλος της διατροφής έχει επικεντρωθεί περισσότερο ως προστατευτικός παράγοντας υγείας, ειδικά στην πρόληψητων καρδιαγγειακών παθήσεων.
Περίπου το 63% των ερωτηθέντων στην έρευνα, η οποία για πρώτη φορά περιελάμβανε γυναίκες και άνδρες, πιστεύει ότι ο θηλασμός κάνει δεν επηρεάζει τον κίνδυνο των μητέρων για καρκίνο του μαστού, αλλά αυτή είναι μια εσφαλμένη αντίληψη. Μόνο 1 στους 3 ερωτηθέντες είπε ότι ο θηλασμός παρέχει οφέλη για την υγεία της μητέρας.
Όσον αφορά τους ψυχολογικούς παράγοντες που συνδέονται με τον καρκίνο, κατά ειρωνικό τρόπο, αναφέρθηκαν πιο συχνά από τους ερωτηθέντες παρά αποδεδειγμένους παράγοντες κινδύνου. Υπάρχει ένα κενό γνώσης μεταξύ των επιστημονικών δεδομένων και της κοινής πεποίθησης για το συγκεκριμένο θέμα με την έννοια ότι δεν υπάρχουν στιβαρά επιστημονικά δεδομένα που να συσχετίζουν το ψυχολογικό στρες με την καρκινογένεση. Ωστόσο για τους ερωτώμενους «το να μην μπορεί κάποιος να εκφράσει τα συναισθήματά του», «να έχει αποδυναμωθεί από τραυματικές εμπειρίες» και «η έκθεση στο άγχος της σύγχρονης ζωής» θεωρούνται παράγοντες κινδύνου για καρκίνο, χωρίς καμία επιστημονική απόδειξη. Σε άλλο θέμα, η νυχτερινή εργασία δεν θεωρείται από τους ερωτώμενους σε μεγάλο βαθμό ως παράγοντας κινδύνου, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει σαφής συσχέτιση.
Περίπου το 53% των ερωτηθέντων συμφώνησε ότι «τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι εξίσου επιβλαβή ή πιο επιβλαβή από τα παραδοσιακά τσιγάρα».
Οκτώ στους 10 ερωτηθέντες πιστεύουν ότι «μερικοί άνθρωποι μπορούν να πίνουν πολύ αλκοόλ σε όλη τους τη ζωή χωρίς ποτέ να νοσήσουν από καρκίνο», απάντηση που έρχεται σε αντίθεση με την επιστημονική βιβλιογραφία. Αν και το αλκοόλ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αιτία καρκίνου, μόνο το ένα τρίτο των ερωτηθέντων το ανέφερε . Και μάλιστα το 23,5% πιστεύει ότι «ως προς τη μείωση του κινδύνου για καρκίνο, είναι καλύτερα να πίνετε λίγο κρασί παρά να μην πίνετε καθόλου κρασί».
