Ήταν Νοέμβριος του 1973 όταν ο 23χρονος τότε φοιτητής John Cleland διαγνώστηκε με καρκίνο του όρχεος. Μετά από πολλαπλά χειρουργεία και μερικούς κύκλους χημειοθεραπείας της εποχής η νόσος του ελέγχθηκε μερικώς. Ο καρκίνος επέστρεψε σύντομα πιο επιθετικός και τον Σεπτέμβριο του 1974 ο ασθενής ζύγιζε πλέον λιγότερο από 50 κιλά. Άλλες διαθέσιμες θεραπείες δεν υπήρχαν. Την εποχή εκείνη η βενζίνη στις ΗΠΑ κόστιζε 14 cents το λίτρο, οι πρώτες αριθμομηχανές τσέπης έβγαιναν στην κυκλοφορία και σχεδόν όλοι οι ασθενείς με καρκίνο του όρχεος πέθαιναν ένα χρόνο μετά τη διάγνωσή τους.
Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1974 ο John επισκέφθηκε το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα για να συναντήσει τον νεαρό τότε ογκολόγο Dr Larry Einhorn που ασχολούνταν με κλινικές δοκιμές στον καρκίνο του όρχεος. Άκουσε τον γιατρό να του λέει ξεκάθαρα, “Αυτή είναι μια κλινική δοκιμή. Μια έρευνα. Θα δοκιμάσω έναν συνδυασμό τριών φαρμάκων. Δεν ξέρουμε αν αυτό θα σε βοηθήσει. Στην πραγματικότητα, δεν το έχουμε δοκιμάσει πριν.” Ο John κοίταξε τον Dr Einhorn στα μάτια και είπε: “Τι έχω να χάσω; Εάν δεν με βοηθήσει, μπορεί να βοηθήσει κάποιον άλλο. Ας το κάνουμε.”
Το έκαναν και τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Για πρώτη φορά στην ιστορία ένας μεταστατικός συμπαγής όγκος είχε εξαφανιστεί. Ο John είχε θεραπευτεί. Ο δρόμος είχε ανοίξει για τη θεραπεία χιλιάδων ανδρών που νόσησαν από καρκίνο του όρχεος. Όλα αυτά χάρη στη θεραπεία που είχε το θάρρος να δοκιμάσει ο John για πρώτη φορά. Τα ποσοστά ίασης του καρκίνου του όρχεος σήμερα, ακόμα και σε προχωρημένα στάδια, είναι πάνω από 90%. Αυτός ήταν ο πραγματικός ήρωας πίσω από τον γιατρό.
Ιστορίες όπως αυτή τονίζουν την αξία των κλινικών μελετών. Κάθε προϊόν που χρησιμοποιείται στην ιατρική – από νέα φάρμακα έως εμβόλια και ιατρικές συσκευές – έχει δοκιμαστεί αυστηρά σε πολλές φάσεις κλινικών δοκιμών για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητά του, προτού αδειοδοτηθεί για να χρησιμοποιηθεί στην καθημερινή κλινική πρακτική. Οι χρονοβόρες κλινικές μελέτες μας δίνουν εκείνες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε για το αν ένα καινούργιο φάρμακο είναι καλύτερο σε σχέση με ένα παλιότερο. Ως γιατροί θέλουμε να κάνουμε το καλύτερο για τους ασθενείς μας. Μερικές φορές έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε ότι κάθε νέο φάρμακο είναι καλύτερο από ένα παλιό. Μερικές φορές δεν είναι. Ο μόνος τρόπος που μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι η διεξαγωγή κλινικής έρευνας που δίνει δωρεάν πρόσβαση σε πανάκριβα πιθανά δραστικά φάρμακα για τον ασθενή μας και για όλους τους μελλοντικούς ασθενείς. Οι κλινικές μελέτες μας βοηθούν τελικά στο να είμαστε πιο συστηματικοί στην πρακτική μας και να παρέχουμε καλύτερη κλινική φροντίδα για τον ασθενή μας. Μία πετυχημένη κλινική δοκιμή που θα φέρει μια νέα θεραπεία στην αγορά μπορεί να επηρεάσει χιλιάδες ή και εκατομμύρια ζωές. Η εμπειρία μας από την πανδημία και η ανακάλυψη ενός δραστικού εμβολίου ή θεραπείας για τον COVID19 είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς προχωράει η επιστήμη. Στην αρχή με δειλά βήματα, σήμερα με άλματα. Αλλά πάντα με ασφάλεια.
Ήρωες όπως ο John Cleland υπάρχουν μεταξύ μας και σήμερα. Είναι όλοι οι ασθενείς ή υγιείς εθελοντές που αποφασίζουν να εγγραφούν στις κλινικές δοκιμές που διεξάγονται σε δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα. Είναι αυτοί που δοκιμάζουν σήμερα, ιδιαίτερα σήμερα, εμβόλια για τον κορωνοιό ή φάρμακα για τον καρκίνο. Σε αυτούς οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ.
